Haiti Flash Info

Lajistis kole ak Leta nan peyi Brésil sezi rezidans Jair Bolsonaro mèkredi 3 me 2023 a akòz li ta pwokire li de yon fo kat vaksinasyon COVID-19 pou li vwayaje san li pa pran vaksen an vre. An menm tan, fòs legal yo arete lyetnan kolonèl Cid, Kòkòday ansyen prezidan an.

Ansyen prezidan an te deja gen ankèt Lajistis sou do li : ensidan 8 janvye 2023 a, kote patizan li ta al kraze kèk enstitisyon piblik sou lòd li, ensidan entènasyonal kote li ta resevwa dyaman ilegalman nan men peyi Arabie Saoudite lè li te sou pouvwa a, epi dènye ensidan sa ki kòz kay li sou sele.

Se ta ak yon fo kat vaksinasyon COVID-19 Jair te ale pran refij États-Unis, selon Lajistis brezilyen ki pwofite sezi telefòn nonm politik la tou. Lyetnan kolonèl Cid, konpayèl Jair Bolsonaro jwenn arestasyon li. Kolonèl sila repite kòm yon nonm ki fè tout bagay, Lajistis pral chèche konnen si li gen pou wè ak falsifikasyon dokiman sa yo.

Se Bolsonaro li menm ki toujou fè djòlè pou di li p ap janm pran vaksen kont COVID-19 la. Sa te pèmèt ankèt louvri, epi abouti ak soupson ki fè kwè se fo done ki rantre nan sistèm sante piblik la ki pèmèt ansyen chèf Leta a jwenn kat vaksen li epi kite peyi li apre deblozay ki te pete 8 avril 2023 a.

Jair Bolsonaro te ranje kabann li avan li dòmi, paske, pandan li te prezidan peyi Brésil, li te pran tan l ak san li pou li mete kat vaksinasyon li kòm dokiman konfidansyèl wo nivo, ki kapab louvri pou gran piblik la apre 100 lane. Se vre kabann li te ranje avan li dòmi, men se te nan kay koule li t ap dòmi: Kay koule pa pè solèy, men li pè lapli.

Repibliken Ron DeSantis, ki se gouvènè Eta Floride prezante yon diskou radikal sou koze pèn lanmò. Se yon mesaj fò repibliken an lanse 2 me 2023 sa, nan yon kontèks elektoral malgre li pako prezante kandidati li ofisyèlman pou primè repibliken an ak pou pòs prezidans peyi a pou 2024.

« Nou pral touye pedofil yo, ann espere sa », se konsa repibliken an te kòmante sou pwòp lide li a. Nan moman li t ap pale de kèk mezi li pran kont krim ak zak kriminèl, Ron DeSantis tou siyen lwa sa, ki, dayè, te deja vote ak yon gwo majorite nan asanble Eta a. Nouvo lwa sa vle pou tout moun ki koupab de agrssyon seksyèl sou ti moun pase nan peyi san chapo.

Kèk mwa avan, Floride de pèmèt pèn lanmò a aplike pi fasil lakay li, paske olye 12 jire se 8 ki te vin nesesè sèlman pou aplike yon pèn lanmò nan tribinal. Premye oktòb 2023 sa, nouvo lwa sa gen pou li kòmanse aplike, poutan li ka pa wè jou vre, paske lakou siprèm amerike te entèdi tout mezi menm jan ak mezi sa nan Eta Floride. Sa vle di, lakou siprèm ka bare mezi sila.

Bare ou pa, se yon mesaj fè gouvènè a te vle pase bay elektora repibliken an. Se yon avantaj anplis mesaj sa ye pou DeSantis, paske advèsè repibliken li, Donald Trump deja gen pwoblèm ak lajistis nan New York. Se yon fòs anplis koze pèn lanmò sa vin bay gouvènè a sou advèsè li a, paske elektora repibliken an kwè nan diskou kont pedofili, se yon pwen ki sansib pou pati konsèvatè a.

Minis la lanse li nan refòm sou dwa azil sou kontinan li a akoz migran pa sispann debake nan peyi li. De (2) milyon migran te rantre an Allemagne an 2022, e komin yo manke resous pou akeyi tout moun sa yo, se rezon sa ki fè minis Nancy fè tèt kole ak lòt pouvwa yo pou refòme dwa azil ewopeyen an, aprè enfòmasyon RFI pibliye 2 me 2023 a.

Nancy defini moman sa kòm « istorik » paske se yon pwojè ki te gen kèk tan nan wout san li pa t ko kapab ateri, men fwa sa, li jwenn akò twa (3) prensipal pati ki sou pouvwa a nan peyi li, sa vle di li wè limyè lespwa nan kad refòm sa li vle fè a. Minis la vle pou tout aplikasyon pou azil pase egzamen sou fwontyè ki kole ak lanmè peyi ki sou kontinan li a, epi li mete ak kowalisyon li a pou mande yon delè twa mwa pou tout dosye kapab egzamine.

Pou kore tout mezi sa yo, alman yo pwopoze pou tout migran anrejistre sistematikman pandan yo parèt sou fwontyè lanmè sa yo. Anrejistreman sa ap fèt sou baz done ewopeyen an, Eurodac.

N ap note, mwatye moun ki rive an Allemagne e ki ranpli fòmilè aplikasyon pou azil politik pa anrejistre sou baz done a. France, Italie, Espagne ak Suède se kèk pami peyi Nancy mansyone nan kad kowoperasyon li vle fè. Nou remake peyi sa yo genyen fwontyè lanmè.

Yon lis peyi, pami yo Russie, Vénézuela ak Iran kritike la France kòm peyi ki pa respekte dwa moun k ap manifeste, nan reyinyon Nasyonzini premye me 2023 a.

Konsèy Dwa Moun yo nan Nasyonzini pase plis pase twazèdtan ap diskite sou dosye France lan pa rapò ak sitiyasyon dwa moun yo nan peyi sila depi lè gwo manifestasyon te eklate kont pwojè refòm retrèt gouvènman an te aplike a.

Reprezantan ameriken an, Kelly Billingsley « rekòmande Frans pou li double jefò pou goumen kont krim ak gwo menas ki se pitit rayisman relijye tankou antisemitis ak antimizilman » pandan reprezantan chinwa a denonse yon ogmantasyon rasis ak zenofobi epi mande fransè yo kanpe ak mizi yo pran pou vyole dwa migran yo.

Brésil ak Japon akize fòs polis fransè yo kòm moun k ap fè pwofilaj rasyal nan egzèsis fonksyon yo, kanta Afrique du Sud, li mande pou fòs lòd fransè yo fè ankèt anndan ekip yo pou wete tout ensidan rasis polisye ta komèt.

Menm Russie, Vénézuela ak Iran, twa Eta ki repite kòm peyi ki pa respekte dwa moun, tanmen kritike fransè yo tou : « Nou enkyete nou pou mezi sa yo ki rèd e ki vyolan, mezi sa yo polis fransè a itilize pou dispèse sitwayen pasifik sa yo », selon Kristina Sukacheva, ki te reprezante Russie.

Pou defann tèt li, Sabrine Balim, konseye jiridik nan ministè enteryè fransè a, di : « Nou itilize fòs nan yon kad espesyal, anba gwo kontwòl, men si ta gen fot, ap gen sanksyon ». Epi li raple chak ajan te gen obligasyon pou pote yon nimewo vizib, pou yo ka retrase yo si yo ta fè erè. N ap note, menm si minis enteryè a, Gérard Darmanin, mande pou fòs lòd yo pote nimewo sa an pèmanans, se la tout ajan yo ki respekte pawòl sila.